Pleinen van de vrijheid, je komt ze overal tegen. In Slavische landen heten die Námestie slobody of iets wat er op lijkt. Afgeleiden van slobody (vrijheid) kom je ook tegen als mannennaam.
Ik heb geen idee hoe vaak die naam nu nog gegeven wordt. In Brno zat ik in ieder geval met drie Tsjechen in de kroeg, waarvan er twee Slobodan heetten. 66% dus?
De bekendste Slobodan moet wel Milosevic zijn. Het is blijkbaar net als met de PVV: dat je vrijheid in je naam hebt, wil niet zeggen dat je die vrijheid iedereen evenzeer gunt.
Het Plein van de Vrijheid van Bratislava ligt op loopafstand van de oude binnenstad (het kloppend historisch hart, de toeristenval, het voetgangersgebied met bier en vertier). Het plein kreeg die nieuwe naam al snel na de val van het communisme. Gottwaldplein was zó 1988. Klement Gottwald was de eerste leider van communistisch Tsjechoslowakije.
Fontein met een boodschap
Het halve plein is november 2018 onbegaanbaar, omdat de nogal groot uitgevallen fontein – Fontána Družba, ofwel Fontein van de Unie – wordt gerenoveerd. Men is blijkbaar van het idee afgestapt om de fontein te vervangen door een parkeergarage.
De enorme gestileerde roestvrijstalen lindebloesem in het midden van de fontein staat voor ‘vriendschap en vreedzame co-existentie tussen de volkeren’. Soms is het fijn om van een buitenstaander te horen wat je ergens in moet zien. Ik had de bloesem niet herkend en ook de boodschap was me anders totaal ontgaan.
Het plein is aan alle kanten omzoomd door modernistische gebouwen. Aan de zuidwestkant staat de Faculteit Bouwkunde van de Technische Universiteit. Het is een perfect symmetrisch gebouw uit beton, glas en veel natuursteen. Groot, maar niet intimiderend. Het gebouw is begin jaren ‘50 gebouwd en recent volledig gerenoveerd.
Architect Belluš, hofleverancier
Architect is de modernist Emil Belluš, die in Bratislava meer mooie gebouwen op zijn naam heeft staan, zoals het hoofdkantoor van de Nationale Bank van Slowakije en Hotel Devin.
Belluš was in de jaren ‘30 internationaal vermaard om zijn functionalistische ontwerpen, waarin ook nationale tradities terug waren te zien, bijvoorbeeld in het materiaalgebruik. Hij heeft een grote invloed gehad op het karakter van veel steden in Slowakije. Niet alleen door zijn eigen werk, ook door die van zijn studenten, die vaak ontwierpen in de geest van hun leermeester. Veel van zijn bouwwerken staan op de erfgoedlijst.
Loop vooral ook even binnen in de Faculteit Bouwkunde. De ontvangsthal met de stenen trappen is erg mooi, het verdere interieur ook. En als je geluk hebt worden er maquettes van studenten tentoongesteld. Neem ook even de tijd voor het bekijken van de tientallen prachtige sociaal-realistische reliëfs aan alle kanten van het gebouw. Of bekijk gewoon de foto’s hieronder.
Reliëfs Faculteit Bouwkunde
Snelle feiten Faculteit Bouwkunde
➜ Architect: Emil Belluš
➜ Bouwjaar: 1950-1952
➜ Monumentale status: op de lijst van cultureel erfgoed Sinds 2002
Snelle feiten Fontána Družba
➜ Bouwjaar: 1980
➜ Ontwerp: Tibor Bártfay, Karol Lacko, Juraj Hovorka
➜ Architecten: Virgil Droppa, Juraj Hlavica
➜ Diameter: 45 meter
➜ Beeld: 9 meter
Oostblog 
Een reactie op “Op en rond het Plein van de Vrijheid”