Aan het Moravské námesti is al sinds 1929 Kino Scala gevestigd. Of althans… er zat een bioscoop en die heeft veel verschillende namen gehad. Je kan er de roerige geschiedenis van Tsjechië aan aflezen. En aan het gebouw ook.
Kino Scala kenmerkt zich door een rare mix van stijlen. Voor een gebouw uit 1929, oorspronkelijk gebouwd in functionalistische stijl, zijn er erg veel niet-functionele elementen. De gevel van Kino Scala heeft socialistisch-realistische reliëfs, bij de buren links kijken twee vrouwenfiguren op je neer, een met kind en een met korenaren. Niks functioneel, alles ter meerdere eer en glorie aan het socialisme en de socialist!
Bio DOPZ (1929-1935)
In de eerste jaren heette de bioscoop Bio DOPZ, de afkorting voor Coöperatie van de Werknemers van de Handel en Industrie, de eerste eigenaar van het gebouw. Het was een multifunctioneel gebouw met een een café, kantoren, een college- annex danszaal en een bioscoop in het souterrain. Het was een van de grootste (1000 stoelen) en beste bioscopen van Brno.
Kino Scala (1935-1948)
Wat zakelijk gedoe, onenigheid tussen Duitsers en Tsjechen en tussen kapitalisten en socialisten leidde ertoe dat de bioscoop niet meer onder DOPZ viel. De nieuwe naam werd Kino Scala. Tijdens WOII raakten Scala en de aanpalende gebouwen zwaar beschadigd door brand. Omdat de bioscoop in het souterrain zat, was daar nauwelijks schade.
Moskou bepaalt: Kino Moskva (1948-1991)
Na WOII kreeg het plein onder Sovjet-bezetting een andere naam: het Rode Legerplein. Ook de bioscoop, die al in 1945 werd genationaliseerd en in handen kwam van Tsjechoslowaakse Staatsfilm, kreeg een andere naam: Kino Moskva. In de eerste helft van de jaren ’50 werden Moskva alias Scala alias DOPZ en de aanpalende gebouwen opgeknapt.
Er werd gelijk een bij de tijd passend socialistisch realistisch sausje overheen gegooid, met de reliëfs op Scala en de bronzen beelden bij de buren van bouwonderneming Hutni als resultaat. Ook op het dak staat een kunstig ding waarin een typisch Russische ster valt te ontdekken met eronder drie erecte penissen, alhoewel mijn foto’s niet scherp genoeg zijn om dat met zekerheid te bepalen.
Korte lente voor Kino Scala
In 1968 en 1969 werd de oude naam weer in ere hersteld, het was immers Praagse Lente, maar na de invasie van Sovjet-troepen (en hulptroepen uit Polen, Bulgarije en Hongarije) moest Scala van de Sovjets weer Moskwa worden.
Sinds 1991 heet de bioscoop weer Kino Scala. Scala heeft de concurrentieslag met andere bioscopen niet overleefd. Eén bioscoopzaal is tegenwoordig te weinig. In 2011 werd de laatste film vertoond. In 2013 nam de universiteit Scala over, dat nu als filmzaal en leslocatie wordt gebruikt.

Een reactie op “Kino Scala: what’s in a name?”