In Praag torent de televisietoren in de wijk Žižkov hoog boven alles uit. Ik was gelijk verkocht toen ik de futuristische toren met de schattige kruipende space baby’s zag. De Tsjechen zijn blijkbaar ook verknocht aan deze baby’s. Voor de grote schoonmaak van 2017 zijn ze verwijderd, maar inmiddels zijn ze weer teruggeplaatst. Althans: hun replica’s, want de originele baby’s verkeerden in te slechte staat. En je zou maar een stukje fiberglazen baby op je hoofd krijgen. Het mag blijkbaar wat kosten om de aaibaarheidsfactor van deze brutalistische, skyline-verpestende toren te verhogen.
Of brutalistisch… In de Nederlandse Wikipedia wordt de toren brutalistisch genoemd, in de Engelse versie heet het high-tech architectuur. Voor beide valt wat te zeggen.
De toren bestaat uit drie pijlers. De hoogste pijler doet denken aan de Saturnusraket. Tussen de pijlers zijn op verschillende hoogtes een soort ruimtestations bevestigd, met afgeronde hoeken en kleine ramen. Na corona kan je in een ervan koffie of pivo drinken en genieten van een weids uitzicht over Praag en omgeving. Helemaal bovenaan bevindt zich een nest van schotels, antennes en masten.
De kruipende space baby’s – Miminka in het Tsjechisch – werden in 2000 als tijdelijk kunstproject aan de toren bevestigd. Veel ouder worden ze niet, veel verder kruipen ze ook niet, maar blijven zullen ze er.
Miminka is ontworpen door David Černý, een internationaal bekende kunstenaar, die wel houdt van controversiële kunst in de beste fuck-you-traditie. Hij werd bekend – en gearresteerd – omdat hij met een paar collega kunstenaars het tankmonument voor de Sovjetbevrijders in 1991 roze verfde en er een larger than life middelvinger naast zette.
Tijdens het Tsjechische voorzitterschap van de EU in 2009 stootte hij de Bulgaren voor het hoofd door hun land in zijn Entropa iconisch samen te vatten in een hurktoilet. In de Lucerna Passage (een must voor liefhebbers van art deco en art nouveau!), evenwijdig aan het langgerekte Wencesclasplein, aan de kop waarvan een ruiterbeeld van Wencesclas staat, hangt Černý’s beeld van diezelfde Wencesclas, gezeten op de buik van zijn paard, dat aan zijn poten – o nee, benen – aan de prachtige koepel is opgehangen. En dan heb je nog Čůrající postavy, het beeld van twee plassende mannen bij het Kafka Museum, ook in Praag.
Praag is meer dan Mucha. Černý bijvoorbeeld.
Snelle feiten Žižkov Televisietoren
➜ Bouw: 1985-1992
➜ Hoogte: 216 meter
➜ Architect: Václav Aulický
➜ Bouwkundig ingenieur: Jiří Kozák
➜ Kunstwerk kruipende baby’s (Miminka): David Černý
Oostblog 