Het post-aardbeving postkantoor van Skopje

Betonnen fort ontmoet futuristisch insect

Een gruwelijke aardbeving veegde in 1963 Skopje bijna geheel van de kaart. Skopje werd bij zijn wederopbouw een van de interessantste voorbeelden van grootschalige modernistische stadsplanning. De Japanse architect Kenzo Tange stelde het masterplan op voor de nieuwe stad.

Veel bijzondere vaak brutalistische gebouwen verrezen op de plek waar de antieke stad Skopje had gestaan. Janko Konstantinov, een uit Macedonië afkomstige architect, had gewerkt in de Verenigde Staten en Scandinavië, waar de brutalistische school belangrijk was. Hij kwam terug naar Joegoslavië om te helpen bij de wederopbouw van Skopje.

Konstantinov ontwierp het Hoofdpostkantoor en Telecommunicatiecentrum van Skopje. Het Postkantoor werd in drie fases gebouwd. Na 15 jaar – in 1989 – was het pas klaar. Hij liet zich voor het eerste deel inspireren door het fort aan de andere kant van de rivier. Het fort werd vertaald naar een ondoordringbaar ogende betonnen blokkendoos met een toren ernaast.

In 1982 werd het interessantste deel gebouwd. Eclectisch, flamboyant, sculpturaal, zoals dat heet. Een futuristisch betonnen insect met de pootjes omhoog, zo las ik ergens. Wat zie jij erin?

Bijzonder is het gebouw zeker, met zijn afgeronde vormen, rookglazen gevel en vreemd gevormde pilaren. Tel daarbij de maffe ronde onderzeebootramen en geinige – excusez le mot – spleetoograamjes op, en je hebt bingo.

In 2013 werd het Postkantoor gesloten na een brand. De betonrot zit er sowieso goed in. Volgens de Atlas of Brutalist Architecture is het Postkantoor ‘abandoned’ en in ‘poor state’. Ik zag echter in 2017 wel postauto’s geparkeerd staan en fietsen. Het had de schijn dat er mensen aanwezig waren.

Het centrum van Skopje is de afgelopen jaren helemaal volgebouwd met standbeelden en neoklassieke façade-architectuur langs de rivier. Disneyland aan de Vardar. Alles voor het toerisme. De vaak brutalistische wederopbouwarchitectuur van Skopje is niet bepaald Disneyland. Renovatie van het Postkantoor zal nog wel even op zich laten wachten.

Snelle feiten
➜Bouwjaar: 1974-1989
➜Brutalistische architectuur
➜Architect: Janko Konstantinov

Meer lezen

Atlas of Brutalist Architecture – Phaidon
➜ 560 pagina’s
➜ 1000 zwartwitfoto’s
➜ 34 x 24 cm
➜ Januari 2018
➜ Uitgever: Phaidon Press Ltd, New York
➜ ISBN: 9780714875668
➜ Prijs: €125
➜ ★★★★★
🔗Lees mijn blog