In deze lijst vind je boeken met ervaringen van mensen uit voormalig Oostblok of Sovjet-Unie die ik in de loop der tijd heb verzameld en gelezen. Klik op de titel voor meer informatie. Staat er een 🔗 voor? Klik dan door naar mijn blog over het boek.

Naar een andere kast van mijn Oostblog Bieb
🔗 Architectuur en design
🔗 Ervaringsverhalen
🔗 Fotoboeken
🔗 Non-fictie
🔗 Romans en thrillers

TitelAuteurDatum
🔗 Vrij: opgroeien aan het einde van de geschiedenisLea Ypi2021
🔗 Dansende beren heimwee naar het communismeWitold Szablowski2018
Life is war – Surviving dictatorship in communist Albania
Shannon Woodcock2016
Velvet Revolutions: An Oral History of Czech SocietyMiroslav Vanek2016
Zum Westkaffee bei Margot HoneckerNils Ole Oermann2016
War das die Wende, die wir wollten?Burga Kalinowski2015
The Sochi Project: An Atlas of War and Tourism in the CaucasusRob Hornstra2015
Was haben Sie gemacht, als die Mauer fiel?Jan Hofer2014
Het einde van de rode mensSvetlana Alexijevitsj2014
🔗 Deutschboden – participerende observatieMoritz von Uslar2013
🔗 StasilandAnna Funder2011
🔗 Baltische zielenJan Brokken2010
Het andere DuitslandJeroen Kuiper2009
Berlijn 1989-2009Cees Nooteboom2009
De Russische katerLaura Starink2008
De verloren wereld van de familie BerberovicAlfred van Cleef1994

Vrij – Opgroeien aan het einde van de geschiedenis
Lea Ypi
➜ 336 pagina’s
➜ 28 oktober 2021
➜ Uitgever: De Bezige Bij
➜ ISBN: 9789403150017
➜ €25
➜ ★★★★

Dansende beren – Heimwee naar het communisme – Witold Szabłowski
➜ 240 pagina’s
➜ 2018
➜ Uitgever: Nieuw Amsterdam
➜ ISBN: 9789046823415
➜ ★★★★
🔗 Lees mijn blog

Life is war – Surviving dictatorship in communist Albania
Shannon Woodcock
➜ 238 pagina’s
➜ April 2016
➜ Uitgever: Hammeron Press
➜ ISBN: 9781910849033
➜ Prijs: €20
➜ ★★★★★
Als je echt een goede indruk wilt krijgen van het leven van alledag in Albanië onder de socialistische dictatuur, lees dan dit boek! Historica Woodcock gebruikt de methode van ‘oral history’. In de zes mooie vertelde verhalen van overlevers van het Hoxha-regime krijg je een goed beeld van alle aspecten van het leven: wonen, werken, vrije tijd (weinig), school, liefde. Een leven vol willekeur, hardvochtigheid, armoede en constante angst dat jijzelf of een familielid in ongenade valt, met alle desastreuze gevolgen van dien voor het leven van jou en je naasten. De drang van de mensen om ook in de meest beroerde omstandigheden er toch wat van te maken, lief te hebben, risico te lopen, is bewonderenswaardig.
Ik ken dit soort verhalen uit andere socialistische landen als Tsjechië, DDR en de Sovjet-Unie. Maar erger dan Albanië wordt het niet. Een bizar gegeven dat in Albanië vrijwel iedereen van 40 jaar of ouder, dit heeft meegemaakt.

Velvet Revolutions: An Oral History of Czech Society
Miroslav Vanek
➜ 264 pagina’s
➜ 2018
➜ Uitgever: Oxford University Press Inc
➜ ISBN: 9780199342723
➜ ★★★★

Zum Westkaffee bei Margot Honecker – Letzte Begegnungen mit einer Unbeirrten
Nils Ole Oermann
➜ 175 pagina’s
➜ 2016
➜ Uitgever: Hoffmann U Campe Vlg Gmbh
➜ ISBN: 9783455851809
➜ ★★★
Oermann gaat op bezoek bij Frau Honecker, die in exile leeft in Chili. Ze is dan al ernstig ziek en heeft niet lang meer te leven. Dit boek geeft een weerslag van die gesprekken. Margot Honecker – de vrouw van DDR-leider Erich – is altijd blijven geloven in de DDR en de socialistische heilsleer. Ook 25 jaar na de val van de Muur.

War das die Wende, die wir wollten? Gespräche mit Zeitgenossen
Burga Kalinowski 
➜ 320 pagina’s
➜ 2016
➜ Uitgever: Neues Leben
➜ ISBN: 9783355018340
➜ ★★★★

The Sochi Project: An Atlas of War and Tourism in the Caucasus
Rob Hornstra en Arnold van Bruggen
➜ 392 pagina’s
➜ 2015
➜ Uitgever: Neues Leben
➜ ISBN: 9781597113342
➜ ★★★★★

Was haben Sie gemacht, als die Mauer fiel? Prominente aus dem Osten erinnern sich
Jan Hofer
➜ 224 pagina’s
➜ 2014
➜ Uitgever: Bild Und Heimat
➜ ISBN: 9783867895934
➜ ★★★

Het einde van de rode mens: leven op de puinhopen van de Sovjet-Unie
Svetlana Alexijevitsj
➜ 478 pagina’s
➜ 2015
➜ Uitgever: De Bezige Bij
➜ ISBN: 9789023498025

Dit boek is gebaseerd op honderden interviews die de Wit-Russische onderzoeksjournaliste Alexijevitsj hield met de meest uiteenlopende, voorheen rode mensen. Hoe verging het deze Sovjetmensen in de negentiger jaren, na het uiteenvallen van het grote Sovjetrijk, waarmee ‘een waarheid als een Pravda’ niet meer gold. Het was een gigantisch sociologisch experiment: hoe gaan mensen om met een waarheid die niet meer bestaat? Met een rijk dat niet meer bestaat? Het resultaat was gruwelijk. De levensverwachting voor mannen daalde in die periode tot onder de 60 jaar. Je werd neergeknald voor een pakje sigaretten. Als er geen wodka was, nam je antivries.

Velen gingen kopje onder in armoede, alcoholgebruik en ellende. Anderen vonden op goed geluk de weg door het moeras van het kapitalisme, en zolang ze op de goede weg waren, namen ze het ervan, want ze wisten dat het zo maar over kon zijn. De uitwassen die worden beschreven getuigen van een totale ontmenselijking. Nieuwe rijken speelden in Moskou ‘Hunted’: een zwerver kreeg 100 dollar en als hij 24 uur lang onvindbaar bleef, mocht hij dat geld houden. Dat ‘hunted’ werd erg letterlijk genomen: de verveelde, puissant rijke jongeren zaten achter de zwerver aan met geweren en schoten hem dood als ze hem vonden.

Veel Russen bleven de ineenstorting van de Sovjet-Unie en het socialisme stelselmatig ontkennen. Stalin is nog steeds een held. Sommige oudere mensen bleken zo gehersenspoeld dat ze goedpraatten dat een partner, naaste of familielid naar de goelag was gestuurd en als een wrak terugkwam. En dat wrak zit dan naast je tijdens het interview.

Na lezing van ‘Het einde van de rode mens’ begrijp je beter waarom Poetin zo populair is. Make Russia great again!

Deutschboden. Participerende observatie
Moritz von Uslar
➜ 317 pagina’s
➜ 2013
➜ Uitgever: Leesmagazijn
➜ ISBN: 9789491717017
➜ ★★★
🔗 Lees mijn blog

Stasiland
Anna Funder
➜ 320 pagina’s
➜ Oktober 2011
➜ Paperback
➜ ISBN: 9789025436377
➜ ★★★★★
🔗 Lees mijn blog

Baltische zielen – Lotgevallen in Estland, Letland en Litouwen
Jan Brokken
➜ 462 pagina’s
➜ 2010
➜ Uitgever: Atlas
➜ ISBN: 9789045006598
➜ ★★★★★
🔗 Lees mijn blog

Het andere Duitsland – De Voormalige DDR, 20 Jaar Na De Val Van De Muur
Jeroen Kuiper
➜ 208 pagina’s
➜ 2010
➜ Uitgever: Nieuw Amsterdam
➜ ISBN: 9789046806364
➜ ★★★★
Dit prettig geschreven boek geeft een fantastisch overzicht van de ontwikkelingen in ‘het andere Duitsland’ in de afgelopen 20 jaar. De korte verhalen rond diverse goed gekozen thema’s (neo-nazisme, leegloop, cowboys en indianen, Hollandse mega-varkensstallen, etc.) geven gezamenlijk een vaak treurig beeld van de voormalige DDR: hoe heeft het zo mis kunnen gaan? Veel belangrijke spelers en ook passanten komen aan het woord. De verhalen worden ondersteund met cijfers (50% van de kinderen in Berlijn leeft in een gezin dat afhankelijk is van een bijzonder lage uitkering) en historische feiten. Dit boek is een must voor iedereen die geïnteresseerd is in ‘het andere Duitsland’.

Berlijn 1989-2009
Cees Nooteboom
➜ 413 pagina’s
➜ 2009
➜ Uitgever: Bezige Bij
➜ ISBN: 9789023441397

De Russische kater – Verhalen Uit Een Voormalig Wereldrijk
Laura Starink
➜ 272 pagina’s
➜ 2008
➜ Uitgever: Prometheus
➜ ISBN: 9789044610949
➜ ★★★

De verloren wereld van de familie Berberovic
Alfred van Cleef
➜ 303 pagina’s
➜ 1997
➜ Uitgever: Meulenhoff Boekerij
➜ ISBN: 9789029042048
➜ ★★★★
In dit boek worden de lotgevallen beschreven van de Bosnische familie Berberovic, een familie van Bosniakken, vaak onterecht Bosnische moslims genoemd (we hebben het ook niet over Bosnische orthodoxen of katholieken als het over Bosnische Serviërs of Kroaten gaat). De familie Berberovic heeft ernstig te lijden onder etnische geweld en andere gruwelijkheden van de Serviërs in hun streven om Bosnië in te lijven bij Groot Servië. De leden van de familie ontvluchten het geweld, de familie raakt verspreid over heel Europa. Velen zijn ernstig getraumatiseerd door wat hen is overkomen.
De manier waarop de dorpen etnisch gezuiverd worden, is gruwelijk. De Servische soldaten werken systematisch pakken dorp voor dorp, deur voor deur, mensen op, voeren ze af naar kampen om ze daar te vernederen, martelen of vermoorden… Als je het idee hebt dat na WOII in Europa misdaden tegen de menselijkheid op hun retour waren, vergeet het maar.
De keuzes die men uit lijfsbehoud gedwongen wordt te maken zijn hartverscheurend. Vrienden en familieleden worden tegen elkaar uitgespeeld. Ik heb het boek niet uit kunnen lezen, maar toch raad ik iedereen die een beeld wil krijgen van (de gevolgen van) de oorlog in Bosnië aan om dit boek in ieder geval te proberen te lezen. Dichterbij kom je niet.