Nederland

Bruut met structuur: de Cubicus van Enschede

De universiteitscampus van de Universiteit Twente heeft niet die overdaad aan hoge gebouwen in ruw rauw ruig beton die veel universiteitsterreinen kenmerkt. Maar toch, ook hier is heel wat bruuts te vinden. Het bijzonderste bouwwerk is Cubicus – voorheen TWRC: Toegepaste Wiskunde en RekenCentrum – dat deels op potige pilotis boven een vijver is gebouwd. Ruw beton en betonsteen vormen het basismateriaal. In 2002 werd Cubicus getroffen door een heftige brand waardoor de helft van het complex verloren ging.

Lees Meer
Nederland

Brutalisme in Nederland: zusterflat Macandra Enschede

De voormalige verpleegstersflat Macandra is een tamelijk onbekend maar zeldzaam brutalistisch bouwwerk. Nog wel. Macandra doet erg Oostblok aan en de noodtrappen aan de zijkanten zien eruit als een rechthoekige variant van die van Le Corbusiers beroemde l’Unité d’Habitation in Marseille. De flat ziet er – ook typisch Oostblok – erg vervallen uit: betonrot, grauwgroene aanslag en vochtstrepen. Dat zal niet lang meer duren. De kamers worden omgeturnd tot micro-appartementen en de geplande ‘schilrenovatie’ zal de gevel onherkenbaar veranderen. 

Lees Meer
Nederland

Brutalisme in Nederland: GGD-kantoor Amersfoort

Het voormalige GGD-gebouw in Amersfoort wordt omgebouwd tot negen stadswoningen en drie herenhuizen. Het GGD-kantoor is sinds 2016 een gemeentelijk monument. Monumentale kenmerken moeten bewaard blijven, een van die kenmerken is typisch brutalistisch: het gebruik van béton brut, waarin de afdruk van de bekisting zichtbaar is. Dit zorgt ervoor dat de brute betonnen gevel een bijzonder lijnenspel laat zien.

Lees Meer
Nederland

Brutalisme in Nederland: Maaskants Kunstacademie in Tilburg

De Kunstacademie van Tilburg is het eerste gebouw in Nederland dat specifiek als tekenacademie werd ontworpen. Architect van dienst was Huig Maaskant. De Kunstacademie heeft twee gezichten. Aan de zuidzijde – professor Cobbenhagelaan – zetten de stoere trap en béton brut de toon, de noordzijde oogt moderner met haar getrapte watervalgevel in staal en glas. De Kunstacademie is er sinds 2005 vertrokken, het gebouw heet nu heel mondain Academia Building.

Lees Meer
Nederland

Brutalisme in Nederland: visafslag Scheveningen

De Visafslag aan de eerste binnenhaven van Scheveningen is sinds 2019 rijksmonument. Een nieuwe Visafslag was hard nodig door de schaalvergroting in de zeevisserij na WOII. De bouw begon in 1962, in 1964 werd de nieuwe Visafslag geopend. Alles onder een dak: laden, lossen, veilen, doorvoer. En wat voor een dak: de 23 loodsen hebben een zaagtanddak, het dak van het hoofdgebouw is een fraai staaltje betonorigami.

Lees Meer
Nederland

Brutalisme in Nederland: Sportcentrum De Scharen in Breda

Het gemeentelijk Sportcentrum Breda valt op door zijn stoere betonnen pijlers en fraai vormgegeven trappen. In een samenspel van vorm, constructie en indeling kwam de Brabantse architect Joost Margry tot een uiterst expressief ontwerp. Het Sportcentrum is maar net aan de sloophamer ontkomen. Inmiddels is het gebouw opgenomen op de lijst van rijksmonumenten uit de wederopbouwperiode (1940-1965), waardoor het gebouw en zijn fans niet meer hoeven te vrezen voor afbraak.

Lees Meer
Nederland

GAZO: futuristisch brutalisme in Zwolle

Het voormalige hoofdkantoor van GAZO (Gasbedrijf Zwolle en Omstreken) is met stip het opvallendste kantoorgebouw van Zwolle. De schuine gevel in aluminium met patrijspoortachtige ramen geven het gebouw iets futuristisch. Het lijkt op een ruimteschip. Al bij de opening werd het GAZO-hoofdkantoor het ‘luchtschip van Zwolle’ genoemd. Het is een gebouw als een uitroepteken, dat schreeuwt om een mening.

Lees Meer
Nederland

Waterwerken: betonsculpturen langs het kanaal bij Utrecht

Als je met de trein het Amsterdam-Rijnkanaal bij Utrecht over gaat via de Demkabrug, zie je langs het kanaal een zevental vreemdsoortige megasculpturen. ’s Avonds staan ze mooi uitgelicht te pronken langs het kanaal. Ze liggen langs een doodlopende weg langs het kanaal op industrieterrein Lageweide. Er is genoeg reden om er langs te gaan. Als je wilt zien en ervaren wat de sculpturale mogelijkheden zijn van beton, dan ben je hier aan het juiste adres.

Lees Meer
Fietsen  Nederland  Wandelen

De Betontour 2021: ‘Wanneer is de volgende?’

Zaterdag 20 november gaat ie eindelijk van start: de Brutalistische Betontour. Onder het bubbeltjesdak van Utrecht Centraal verzamelt zich een twintigtal betonliefhebbers, brutalistas, treurtrippers, Oostblokkers en Eastpackers. Vol van verwachting, nog in zalige onwetendheid van wat komen gaat, staan zij daar, klaar voor vertrek. Even na half tien komt de groep in beweging. De gidsen van dienst: Martijn Haan van Oostblog, architect Maarten Nieuwenhuize en stadsplanoloog Caroline van Campen. De conclusie na een dag beton snuiven: c’est le béton qui fait la musique.

Lees Meer