Op 26 april verscheen er een mooi uitgebreid artikel in de Volkskrant van Kirsten Hannema over ons brutalistisch erfgoed onder de treffende titel Eerbeton. Er is de laatste tijd meer waardering voor de stroming, die lange tijd werd verguisd en maar zelden erfgoedwaardig werd bevonden. Gelukkig maar, want er zijn al genoeg fraaie brutalistische bouwwerken afgebroken of tot verminking toe gedebrutaliseerd. Of ze staan op de nominatie voor sloop. Het tij lijkt te keren.
Lees Meer
Studentencomplex Tuindorp-West in Utrecht: ik heb warme herinneringen aan de feestjes in deze studentenflats aan de Van Lieflandlaan en Schuylenburglaan. Ik heb er mijn toenmalige vriendin met de bakfiets naartoe verhuisd. Toen wist ik nog niet dat deze betonnen kolossen, die je eerder in pak hem beet Belgrado of Wroclaw zou verwachten, worden gerekend tot het brutalisme. Sinds 2017 staat het complex op de gemeentelijke monumentenlijst.
Lees Meer
De Sint Josephkerk is begin jaren vijftig gebouwd als onderdeel van een nieuw te ontwikkelen katholieke enclave in Bos en Lommer, Amsterdam. Architect Gerard Holt ontwierp een brute betonnen kerk die geïnspireerd is op de kerkwerken van de gebroeders Perret en Le Corbusier. Het is een imposant rechtlijnig gevaarte in beton en Limburgs natuursteen. Na gedane kerkelijke dienst in 1990 werd de Josephkerk klimkerk ‘Tussen Hemel en Aarde’, daarna kwam ze in het nieuws als de Vluchtkerk. Heden is Sint Joseph in gebruik als speelparadijs Candy Castle. Beton meets roze snoepjes.
Lees Meer
De Amsterdam International Community School (AICS) is een onbekend brutalistisch meesterwerk nabij de Zuidas. Het zou een hoofdkwartier van de Stasi kunnen zijn. De prefab grindbetonnen platen geven de school iets onverwoestbaars, de smalle ramenrijen iets geslotens. De buitenlampen lijken een schoolvoorbeeld van DDR-design. Wees er snel bij, want binnenkort verhuist het AICS en krijgt het gebouw een makeover waarbij alle brutalistische stijlelementen zullen verdwijnen.
Lees Meer
De voormalige showroom en autogarage Autopon staat in de bocht waarin de Overtoom overgaat in de Amstelveense weg. Het is direct duidelijk waardoor architecten Ingwersen en De Geus zich lieten inspireren: Autopon is de bochtige versie van Le Corbusiers befaamde Unité d’Habitation in Marseille. Met zijn grindbetonnen zuilen, opvallende balkons en iconische uit de gevel stekende vitrine heeft Autopon zich een status van rijksmonument verworven. Lees meer over Ingwersens brutalistische drieluik: Autopon, LTS én MTS Patrimonium.
Lees Meer
Relicten uit de Koude Oorlog: Nederland staat er vol mee. Atoombunkers, gebouwen voor de opslag van kernwapens, de IJssellinie. Alles met het doel om de Rus uit je achtertuin te houden. Ook de luchtwachttorens zijn relicten uit de Koude Oorlog. Verspreid over heel Nederland zijn nog zo’n twintig van de oorspronkelijke 276 uitkijktorens over. Het merendeel van de luchtwachtposten is gebouwd in prefab schokbeton volgens het brutalistisch ogende raatbouw-systeem.
Lees Meer
Het Topshuis is een opvallende verschijning op Neeltje Jans. Als je langs de Zeeuwse kust over de N57 van eiland naar eiland hopt, doemt een imposante beige-grijze betonnen doos op. In het Topshuis bevindt zich De Knop die moet worden ingedrukt om de schuiven van de Oosterscheldekering te laten zakken bij terreurdreiging vanuit zee. Maar de bediencentrale is ook zelfdenkend: komt het water in de Oosterschelde boven de 3 m boven NAP, dan gaan de enorme schuiven automatisch dicht.
Lees Meer
Het Raadhuis van Ede is ontworpen door het brutalistenduo Van den Broek en Bakema. Het is een langgerekt getrapt gebouw in uitgewassen beton, met smalle ramenrijen en vrolijke verticale oranje tegellijnen. Ik vind het geen topper uit hun oeuvre. En ook zeker niet hun meest brutalistische creatie. Maar als je een brutalistische trouwlocatie zoekt, ben je aan het goede adres.
Lees Meer
De Berenplaat is de grootste drinkwaterzuiveringslocatie van Nederland en werd begin jaren zestig gebouwd in de oksel van Spui en Oude maas, onder de rook van Spijkenisse. Het ontwerp was van de hand van de nog jonge – 28 jaar – architect Quist. Hij maakte direct naam met zijn Waterkathedraal, een tot verbeelding sprekende verzameling gebouwen in de beste modernistische en brutalistische traditie: twee UFO’s, een set gigantische betonnen trechters in een kas, een boemerang in een vijver.
Lees Meer
Langs het Calandkanaal – tussen Europoort en Botlek – staat het grootste windscherm ter wereld. Het is een imposante constructie. Het windscherm staat er niet voor niets: de schepen die uit de Brittanniëhaven kwamen, hadden veel last van de zijwind. Bij stevige wind liepen vooral de hoge lichtere autoschepen het gevaar te kapseizen of tegen de smalle Calandbrug – een hefbrug – te varen. Het grootste windscherm ter wereld was de oplossing voor dit probleem: 75% minder wind.
Lees Meer
Oostblog 
Je moet ingelogd zijn om een reactie te plaatsen.